DIAGNOSTYKA ALERGII U DZIECI
 - czyli jakie badania powinno się wykonać -


 

dr hab. med. Marek Modrzyński
specjalista alergolog; specjalista laryngolog

Ponieważ w zdecydowanej większość chorób alergicznych kluczowe znaczenie odgrywają tzw. specyficzne przeciwciała IgE to właśnie na ich pośrednim bądź bezpośrednim wykryciu w skórze, krwi lub konkretnych narządach opiera się diagnostyka alergii.

UWAGA

Diagnostyka alergii nie jest tania. Choć NFZ ogłasza szumnie, że płaci poradniom, które mają podpisane z nim kontrakt za wszystkie badania to w rzeczywistości są to środki absolutnie niewystarczające na ich wykonanie.
Dlatego też nie licz raczej, że w przychodni - na NFZ - ktoś zleci ci pełną nowoczesną diagnostykę.
 

PUNKTOWE TESTY SKÓRNE

W diagnostyce alergologicznej podstawowym badaniem od którego powinno zacząć się całe postępowanie,
są punktowe testy skórne określane powszechnie jako złoty standard diagnostyczny.

NA CZYM TO POLEGA ?

Na skórę za pomocą zakraplacza nakładane są krople płynu zawierające różne substancje uczulające (alergeny). Następnie za pomocą mikronakłucia każdy alergen wprowadzony jest do skóry. W skórze każdej uczulonej osoby obecne są tzw. komórki tuczne, które na swej powierzchni mają poprzyczepiane poszukiwane przeciwciała sIgE. W momencie, w którym przeciwciała te połączą się
z wprowadzonym do skóry alergenem komórki tuczne uwalniają z siebie liczne substancje, m.in. histaminę.

Uwolniona histamina powoduje w ciągu ok. 10-15 min pojawienie się bąbla na skórze - bąbel taki potwierdza więc obecność nadwrażliwości na daną substancję.

UWAGA

Nie jest prawdą, że punktowe testy skórne nie są miarodajne u małych dzieci.

Wielu z was na pewno jednak słyszało, że aby wykonać testy dziecko musi mieć skończone 3 lub 5 lat. Jest to jednak absolutna bzdura. Testy można wykonywać u bardzo małych dzieci - nawet u niemowląt. I choć w tym ostatnim wypadku diagnostykę należy często uzupełnić innymi badaniami to testy punktowe zawsze powinny być wykonane.

ATOPOWE TESTY PŁATKOWE

Badanie to, niestety często pomijane, jest szczególnie przydatne u małych dzieci i stanowi cenne uzupełnienie punktowych
testów skórnych. Jego wynik może mieć m.in. istotne znaczenie w diagnostyce alergii na pokarmy i roztocze kurzu domowego
u dzieci ze zmianami skórnymi (tzw. atopowe zapalenie skóry określanym też potocznie jako skaza białkowa)
W tych wypadkach same punktowe testy skórne mogą być niewystarczające - dla wywołania odczynu konieczny jest bowiem
m.in. dłuższy kontakt skóry z alergenem.

NA CZYM TO POLEGA ?

Na skórę pleców dziecka po jej przygotowaniu przylepia się specjalny pasek zawierający zestaw testowanych alergenów (nic tu się nie nakłuwa). Mogą to być najczęściej uczulające w danym wieku alergeny pokarmowe, alergeny roztoczy, a nawet różne rodzaje mleka jeśli chcemy sprawdzić czy dziecko nie jest uczulone na któreś z nich.

Pasek zostaje na plecach przez co najmniej 48 godzin, a następnie jest odklejany. Jeśli dziecko jest uczulone na jakąś substancję
to w miejscu do którego przylegał alergen widoczny jest bąbel i/lub zaczerwienienie.

OZNACZENIE PRZECIWCIAŁ ALERGICZNYCH
(sIgE) WE KRWI

Jak sama nazwa wskazuje od dziecka trzeba pobrać tu krew i poddać ją odpowiedniej obróbce.

W badaniu tym oznacza się bezpośrednio we krwi obecność przeciwciał pojawiających się w chorobie alergicznej.
Badanie to stanowić może uzupełnienie punktowych testów skórnych. Ważne są przy tym tzw. przeciwciała specyficzne,
skierowane przeciwko konkretnym alergenom.

Często spotykanym błędem jest kierowanie na oznaczenie tzw. całkowitych przeciwciał IgE. W tym ostatnim wypadku ich podwyższony poziom nie musi świadczyć o obecności alergii, a wynik w normie może występować u dzieci nawet bardzo silnie uczulonych - jest więc to badanie w zasadzie kompletnie nieprzydatne.

TESTY PROWOKACYJNE

Spośród wielu z nich na uwagę zasługuje test prowokacji donosowej. Główne wskazanie to sytuacja, w której inne testy alergologiczne wypadają ujemnie, a wywiad mimo to wskazuje ewidentnie na obecność jakiejś alergii. Test nadaje się też
do oceny efektów zastosowanego odczulania - jeśli zakończyło się ono sukcesem to wypada ujemnie.

NA CZYM TO POLEGA ?

Do nosa dziecka za pomocą sprayu rozpyla się specjalny roztwór zawierający alergen. Jeśli występuje uczulenie na badaną substancję to po kilku minutach pojawią się pewne typowe objawy świadczące o alergii.
Pewną wadą tej metody jest to, że naraz można zbadać tylko jedną substancję.

Innym testem prowokacyjnym często wykorzystywanym u dzieci jest test prowokacji pokarmem - w warunkach ambulatoryjnych stosuje się tzw. test otwarty, a więc taki, który nie wymaga leżenia w szpitalu.

! UWAGA !

U dzieci dla potwierdzenia rozpoznania najczęściej istnieje konieczność wykonania kilku badań jednocześnie.
Ich wyniki nie koniecznie muszą pokrywać się w 100% i nie jest to nic nadzwyczajnego.

Pamiętaj też, że czasami wszystkie badania wypaść mogą ujemnie - z reguły oznacza to,
że twoje dziecko po prostu nie ma alergii
(co oczywiście nie znaczy, że w przyszłości nie może się na coś uczulić)

MAŁOINWAZYJNE ZABIEGI LARYNGOLOGICZNE

LECZENIE CHRAPANIA - POLIPY NOSA - PRZEROST MAŁŻOWIN NOSOWYCH - PRZEROST MIGDAŁKÓW - CZĘSTE ANGINY - UZALEŻNIENIE OD KROPLI - BEZDECH SENNY - KRWAWIENIE Z NOSA
INHALACJE AMSA - PERFORACJA PRZEGRODY NOSA - MIGRENY BOTOKS - SKRZYWIENIE PRZEGRODY NOSA - ZAPALENIE ZATOK - PŁUKANIE ZATOK - OTYŁOŚĆ A CHRAPANIE